Η υδατοκαλλιέργεια είναι ένας από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους τομείς στον κόσμο και αντιπροσωπεύει μια βιώσιμη στρατηγική για την αντιμετώπιση της εξάντλησης των φυσικών ιχθυαποθεμάτων λόγω της παγκόσμιας αύξησης του ανθρώπινου πληθυσμού. Η παραγωγή πέστροφας στην Ευρώπη ξεπερνά τους 250 εκατομμύρια τόνους με οικονομική αξία περίπου 700 εκατομμύρια ευρώ.
Η Ιταλία, η Τουρκία, η Ισπανία και η Ελλάδα συγκαταλέγονται μεταξύ των σημαντικότερων παραγωγών χωρών σε ευρωπαϊκό και μεσογειακό επίπεδο. Συγκεκριμένα, η ετήσια παραγωγή για το 2015, ήταν αντίστοιχα 38.000, 107.101, 15.938 και 1.611 τόνους (FEAP Production Report 2016).
Οι βακτηριακές ασθένειες αντιπροσωπεύουν ένα από τα κύρια προβλήματα στην παραγωγή πέστροφας και προκαλούν τα μεγαλύτερα ποσοστά θνησιμότητας στις εκτροφές.
Στην περιοχή της Μεσογείου, η λακτοκόκκωση είναι μία από τις πιο σοβαρές ασθένειες στην εκτροφής πέστροφας. Λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας του νερού, που σχετίζεται με το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ο Lactococcus garvieae, ο αιτιολογικός παράγοντας της νόσου, θεωρείται πλέον ως ένα αναδυόμενο παθογόνο. Η λακτοκόκκωση χαρακτηρίζεται από υψηλή θνησιμότητα και κατά συνέπεια υψηλές οικονομικές απώλειες.
Τα παραδοσιακά συστήματα ελέγχου, όπως εμβόλια και θεραπείες με αντιβιοτικά, δεν είναι απολύτως αποτελεσματικά. Επιπλέον, τα εμβόλια απαιτούν κόστος και εργασία και είναι δύσκολα στη διαχείριση, ενώ οι αντιβιοτικές θεραπείες αποτελούν σοβαρό πρόβλημα για τη ρύπανση του περιβάλλοντος, που συνδέεται άρρηκτα με το φαινόμενο της ανάπτυξης αντοχής στα αντιβιοτικά, με αντίκτυπο στην ανθρώπινη υγεία
Ο γενικός στόχος του SUPERTROUT είναι να αυξήσει τη βιωσιμότητα και την κερδοφορία των συστημάτων υδατοκαλλιέργειας μικρής κλίμακας, χρησιμοποιώντας καινοτόμες στρατηγικές, όπως η γενετική επιλογή, για να αποκτήσουν γραμμές πέστροφας ανθεκτικές στη λακτοκόκκωση. Οι ιχθυοτρόφοι είναι συνηθισμένοι στην επιλογή ιχθύων βάση εξωτερικών χαρακτηριστικών που συνδέονται τόσο με παραγωγικά χαρακτηριστικά όπως, βελτίωση των χαρακτηριστικών του φιλέτου, ταχεία ανάπτυξη αλλά και σύμφωνα με την αντίσταση τους σε ασθένειες.
Ο προσδιορισμός συγκεκριμένων γονιδίων επέτρεψε, με την πάροδο του χρόνου, να επιτευχθεί μια στοχευμένη επιλογή σε γενετική βάση. Αυτό δεν έχει σχέση με τη γενετική μηχανική, αλλά με την επιλεκτική αναπαραγωγή πέστροφας που μεταφέρει με φυσικό τρόπο τα γονίδια που μας ενδιαφέρουν.
Από αυτή την προοπτική, ένα συγκεκριμένο πακέτο εργασίας του SUPERTROUT προορίζεται να αξιολογήσει το επίπεδο αντοχής στη λακτοκόκκωση σε πέστροφες που φέρουν μετάλλαξη στη θέση 140 του MHC class II γονιδίου, όπως περιγράφεται σε προηγούμενη μελέτη, μαζί με τη συχνότητα αυτής της μετάλλαξης σε πέστροφες που έχουν επιλεγεί από κάθε χώρα που συμμετέχει στο έργο.
Οι πέστροφες που θα φέρουν τη μετάλλαξη ενδιαφέροντος θα χρησιμοποιηθούν ως γεννήτορες και θα αναπαραχθούν για την απόκτηση ανθεκτικών απογόνων.
Νέοι γενετικοί δείκτες αντοχής θα διερευνηθούν επίσης μέσω γονιδιωματικών μελετών που στοχεύουν στην απόκτηση ανθεκτικών απογόνων για περιοχές με υψηλό επιπολασμό της νόσου.
