Dünyanın en hızlı büyüyen sektörlerinden birisi olan akuakültür, dünyadaki insan nüfusu artışıyla doğal balık kaynaklarının tükenmesine yönelik kazanan stratejiyi temsil etmektedir. Avrupa alabalık üretimi 250 milyon tonun üzerinde olup yaklaşık 700 milyon avroluk ekonomik değere sahiptir. İtalya, Türkiye, İspanya ve Yunanistan, Avrupa ve Akdeniz düzeyinde önemli alabalık üreticileri arasında olup, 2015 yılı üretim miktarı sırasıyla ülkeler sırasıyla 38.000, 107.101, 15.938 ve 1.611 tondur (FEAP Üretim Raporu 2016).
Bakteriyel hastalıklar, alabalık yetiştiriciliğinde en önemli sorunlardan birisidir.
Akdeniz havzası alabalık yetiştiriciliğinde görülen en önemli hastalıklarından bir tanesi laktokokkosisdir. Küresel ısınma olgusu ile ilişkili su sıcaklığındaki artış, laktokokkosis hastalığının etkeni olan Lactococcus garvieae’nın yeniden ortaya çıkan bir patojen olarak görülmesine neden olmaktadır. Laktokokosis, yüksek ölüm oranı ve buna bağlı olarak da yüksek ekonomik kayıplarla karakterize edilmektedir.
Laktokokkosisin kontrolünde ya da tedavisinde geleneksel yöntemlerden aşı ve antibiyotikler tamamen etkili olmayabildiği gibi her ikisinin de çeşitli dezavantajları vardır. Aşılar maliyetli ve işgücü gerektiren yönetilmesi zor bir süreç iken, antibiyotikler ise çevre kirliliğine ve bakterilerde antibiyotik direncinin gelişmesine neden olduğundan doğrudan insan sağlığını etkilemektedir.
SUPERTROUT'un genel amacı, için genetik seleksiyon gibi yenilikçi stratejiler kullanarak laktokokosise dirençli alabalık hatları elde ederek küçük ölçekli su ürünleri yetiştiriciliği yapan işletmelerinin sürdürülebilirliğini ve karlılığını artırmaktır. Yetiştiriciler, balıklarını çıplak gözle görülebilen fileto, hızlı büyüme ve hastalıklara karşı direnç gibi avantajlı özelliklere dayanarak seçmektedir.
Zamanla, bu yönlerle ilgili spesifik genlerin tanımlanması, genetik temelde hedeflenen bir seleksiyona geçilmesini sağlamaktadır. Bu seleksiyon genetik mühendisliği ile değil, doğal olarak hedeflenen genleri taşıyan alabalıkların seçilmesi ve yetiştirilmesiyle ilgidir.
Bu perspektiften, SUPERTROUT'un spesifik bir çalışma paketi, daha önceki bir çalışmada açıklandığı gibi, MHC sınıf II geninin 140. Nükleotid pozisyonunda mutasyon taşıyan alabalıkta laktokokosis direnç düzeyini, projeye katılan her ülkede seçilen farklı çiftliklere ait alabalık popülasyonlarında bu mutasyonun sıklığı ile birlikte değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
İlgili mutasyonu taşıyan alabalıklar anaç olarak kullanılacak ve dirençli yavru balıklar elde etmek için çoğaltılacaktır.
Hastalık prevalansı yüksek alanlarda kullanılmak üzere dirençli yavru elde etmeyi amaçlayan yeni genetik direnç belirteçleri genomik çalışmalarla da araştırılacaktır.
